A Gray Area in the Universe

Is it universally ethical to accept any form of gifts from politicians specially this season of Christmas and election? On the other hand, is it also ethical to give any form of gifts, money or otherwise, if you are a candidate at this very moment of the year? Could you tell me exactly when a gift becomes a bribe?

Gift-giving, especially cash-giving, is a fad among politicians in this very hour. They are all over Facebook. Photos of politicians distributing cold cash were posted. But when a gift is not a gift? Giving, in whatever form, establishes a relationship. One ethical issue to consider when assessing whether offering or accepting a gift is appropriate is whether the relation will be ALTERED or if there is an expectation that it will be INFLUENCED in some way. For example in such a gesture, when the giver is expecting favors (read: votes) in return, this is clearly a bribe and NOT a gift. The giver’s as well as the receiver’s motives are important in pinpointing this but there are still no instrument invented by man to detect or measure one’s motive.

What is “Ethics”? It can be summed up with these words: "Ethics is concerned with how people ought to act and how they ought to be in relationship with others. Ethics does not just describe how things are, but rather is concerned with establishing norms or standards for how human life and conduct should be." Ethics are a set of principles of right conduct. But how can one distinguish clearly what is right from what is wrong? And it becomes more complicated when these two areas (what is right and what is wrong) overlap so that a gray area develops. It is clear to me as once student of Ethics, gifts and bribes as distinctively separate. Gifts are ethical while bribes are not. 

But in Occidental Mindoro culture in particular and the Philippine culture in general, the concepts of gifts and bribes are not distinctly separate. That is why both the giver and the receiver of both bribes and gifts considered their gestures as normal. There are overlapping areas between offering gifts and offering bribes. Gift-giving behavior can be extended into the area of giving bribes, so that the concepts overlap. When this occurs, the behavior is at the same time ethical and unethical. But this is not limited only to politicians and their constituents but also to other “relationships” like between a politician and the other individuals under them.

Applying a code of ethics to behavior becomes very complicated because a gray area exists between ethical actions and unethical actions. As discussed before, offering a gift is an ethical (right) behavior and offering a bribe is an unethical (wrong) behavior. But in the gray area where offering a gift extends into the area of offering a bribe, it is very hard to interpret whether the behavior is right or wrong.

We are not expecting government regulations and laws alone can solve the prevailing problem of corruption and bribery here in Occidental Mindoro or elsewhere in the Philippines. There is a dire need for a group of citizens to differentiate between the overlapping area of offering gifts and offering bribes so that we, Filipinos, are able to distinguish between gifts and bribes. This is not an easy task because gifts and bribes have traditionally overlapped in our culture so that the distinction between ethical and unethical behaviors is not clearly defined and practiced.

On December 3, 2018, the Civil Service Commission (CSC) reiterates the provisions of Republic Act No. 6713, or the Code of Conduct and Ethical Standards for Public Officials and Employees which prohibits civil servants from soliciting or accepting gifts, favors, loans or anything of monetary value in the course of their official duties.

Under CSC’s lenses, the propriety or impropriety of the gift is determined by value, kinship, or relationship between the giver and receiver, and the motivation. Thus, gifts exempted from the prohibition are those from family members given without expectation of pecuniary benefit; those coming from persons with no regular, pending or expected transactions with the government office where the receiver belongs; those from private organizations given with humanitarian and altruistic intent; and those donated by one government entity to another. Something of monetary value is one which is evidently or manifestly excessive by its very nature. The CSC reminder is timely. RA No. 6713 is a welcome development and very relevant though it is very specific. Specific laws such as this are imperative in giving clear-cut, crystal-clear legal measures on this ethical issue.

Corruption in the form of bribery and accepting bribes serves as a contributory factor in the commission of human rights violations. Human rights offenses no doubt, are good breeding grounds for impoverishment or poverty. Nonetheless, bribery should be put under human rights lens. Moreover, there is a very thin line that separates gift from bribe, the ethical from the unethical. But we have forgotten that there is also such an animal called delicadeza.

Gray reigns in this universe…

--------

(Photo: Cebu News)

Beking Pari Ba ‘Ikamo?

Hindi naman talaga maitatatwa na mayroong mga beking pari sa Simbahang Katolika pero ano kayang pampatulog ang tinira ng pangulo na tila sa panaginip lang niya kinuha ang kanyang mga numero. Sa kanyang talumpati sa Presidential Awards for Filipino Individuals and Organizations Overseas (PAFIOO) na ginanap sa Rizal Hall sa Malacañan noong Miyerkules, Disyembre 5, 2018, sinabi niya na 90% ng mga pari sa Pilipinas ay bakla.

Pustahan tayo, ikaw na nagbabasa ng ng sulating ito ngayon ay may kilalang baklang pari, ‘di ba? Ilan sila, dalawa, tatlo, sampu o higit pa? Hayag man o hindi sila ay mga gay o homosexual.

Totoo na sinabi ni Pope Francis na, “Ang mga baklang pari ay dapat maging celibate at kung hindi ay umalis na sila sa pagka-pari”. Ang marami ay ipinapalagay itong pagsasabi ng, “Kung bakla ka huwag kang mag-pari o hindi ka dapat na pari.”  Sa ganitong konteksto at sa nagdudumilat na katotohanan na marami talagang baklang pari sa Pilipinas (o sa buong mundo), madaling pagbintangan na ipokrito nga ang Simbahang Katolika. Ngunit kung ganito ang interpretasyon natin sa sinabi ni Pope Francis, mag-iiba na ang ating paninigin dito: “Ang mga baklang pari na hindi kayang mabuhay sa  celibate life ay hindi maaring mag-pari.”  Malinaw na ang diin ni Pope Francis ay sa celibacy at hindi sa sexual orientation ng isang pari o ng kandidato sa pagiging pari.

Bakla ka man o hindi, maliwanag lang na sa panahong ito ngayon, kung talagang gusto mong maging pari at magpatuloy sa pagiging pari ay dapat na namumuhay ka bilang isang celibate. Walang ka-kulakadidang at hindi nangha-hada ng sakristan. At siyempre pa, kung beki ka man, hindi ka dapat naka-lipstick, o naka-stiletto at naka make-up habang ginagampanan mo ang iyong administrative, pastoral at ministerial duties. Lalong hindi papayagan ng Simbahan na ang mga pari imbes na mag-suot ng sutana ay magsuot ng abito kagaya ng sa mga madre. Hindi pa pwede ang cross-dressing (no pun intended) na ganito. Hindi pa ito tanggap ng Simbahan. Hindi pa ngayon. Kaya meanwhile, habang habang hindi pa tegi ang mga matatanda at konserbatibong kardinal sa Roma and elsewhere, closet queen muna ang mga paring may “pinakatatagong lihim” (parang CST lang ang peg 'no?).

Mabagal nga lang kumilos ang Simbahan sa pagbabago ng kanyang mga doktrina pero malamang na may ginagawa na ito para dito. Super bagal nga lang kaya naman imbyerna ang mga kritiko nito lalo na sa usapin ng pagbibigay ng hustisya at pagpaparusa sa mga paring sangkot sa sex scandal ng mga kleriko. Kabilang ang pag-o-ordena ng mga kababaihan.  

Samakatuwid, hinahamon lamang ni Pope Francis ang pari and other consecrated people na tupdin ang kanilang vows of celibacy. Hindi sila pwedeng mabuhay sa double life, wika nga. Hindi komo bakla sila ay pinalalayas na at inaalisan na sila ng pagka-pari o hindi na sila agad pahihintulutang pumasok sa seminaryo. Hindi po ganoon. Dadaan sila sa mga psychological tests upang matiyak na kaya nilang pumasok sa celibate life at sumunod sa mga patakaran ng seminaryo.

Maganda rin at gumawa ng gawa-gawang datos ang pangulo at nawa ay magising din ang Simbahan upang suriin ang kanyang sarili. Hamon ito upang magnilay ang mga Obispo at mga namumuno sa Simbahan. Panahon na para sa CBCP na magpagawa ng isang impartial survey o study to determine what percent of our bishops and priests ang mga beki. Gayundin ang kaparehong survey o pag-aaral na nagmag-de-determine sa reaksyon ng mga mananampalataya hinggil sa pagkakaroon nila ng mga baklang pari o obispo. Gagawa ng mga paraan para sa obhetibong resulta nito na hindi naman ilalagay sa alanganin ang pagkatao at dignidad ng mga kakapanayamin. Isama rin ang mga Pamayanang Kristiyano at mga religious organizations para kunan ng mga datos.

Hindi pa katanggap-tanggap sa panahon ngayon na ang mga pari, matapos halimbawa ang isang concelebrated mass ay sabay-sabay na mag-iiritan at magde-deklara na, “Mga kafatid, kami po ay mga vaklush!”  Hindi pa handa ang Simbahan sa mga paglaladlad na ganito. Nasa larvae stage pa lang yata ang paru-parong mula sa langit para sa mga beking pari. Hindi kagaya nung paru-paro ni Rustom Padilla na nagpakita bago ibunyag niya  noon sa PBB house na siya nga ay beki. Hindi dapat na talikuran ng Simbahan ang katotohanang ito at dapat kaagad na gumawa ng konkretong hakbang ukol dito. Dapat itong masusing pagnilayan, pagpasyahan at isakatuparan ng Inang Simbahan.

Ang baklang pari ba ay hindi na magiging tapat na lingkod ng Diyos? Masasama ba ang mga baklang pari? Dito pumapasok ang “Who am I to judge” ni Pope Francis. Sino tayo na para lamang alipustahin ang isang institusyon ay hinuhusgahan natin ang mga taong naka-paloob dito na ang batayan lamang ay ang kanyang gender at hindi ang kanyang pananampalataya, gawi, salita, prinsipyo at buong pagkatao?

Tungkulin din nga lahat ng pari, kabilang ang beking pari, ang tumulong sa kaligtasan ng ating kaluluwa ngunit ang kaluluwa ng tao ay palaging kaisa ng kaniyang katawan sa buhay na ito. Ang kaligtasan ng kaluluwa ay palaging konektado sa kaligtasan at kaginhawaan ng katawan. Upang mangyari ang kaligtasang pangkaluluwa, kailangan tumulong at magsalita ang mga pari, kasama na rito ang mga baklang pari, tungkol sa kaligtasang pangkatawan. Nagtatanggol siya at nagtataguyod dapat ng karapatang pantao at lumalaban sa mga lumalabag dito. At saan mabisang itataguyod ang kaligtasang pang-katawan maliban sa larangan ng buhay-lipunan? Sa gawaing ito, ang pakikisangkot sa mga isyung panlipunan, kagaya ng federalismo o war on drugs, na may direktang epekto sa buhay at katawan ng tao ay isang pagpili na hindi maaaring kalimutan o talikdan ng mga naniniwala kay, at tagasunod ni Kristo. Pari man siya o hindi, gay ka man o heterosexual. Magiging ligaw na kawan tayo kung wala sila. At mukhang ito ang gustong mangyari ng tao sa Malakanyang at ng 16 million.

Mr. President, lampake ako kahit na lahat ng pari ay bakla!

----------

(Photo: Wikimedia Commons, iStock/Composite: America)

Tumatagos sa Lahat ang Karapatang Pantao

Masaya po ako dahil kahit pala ang isang parokyal na blogger katulad ko ay maitatampok din sa isang unibersal na tema ng human rights o karapatang pantao. Masaya dahil kahit na ang karamihan sa aking paksang tinatalakay ay naka-sentro sa Mindoro at Kanlurang Mindoro, ang isla at lalawigang aking pinang-galingan, sa loob ng lampas isang dekada kong pag-ba-blog, ang unang kumilala sa aking mga sulatin ay ang isang grupong “from beyond” Mindoro pa, ang HR ONLINE PH at hindi ang mga institusyon sa aking lalawigan.

Maraming-maraming salamat po sa tumulong sa okasyong ito ng 8th Human Rights Pinduteros Award at sa mga online voters na tumuguyod sa aking nominasyon bilang best Human Rights Blogsite.

Pero kung tutuusin, ang usapin ng karapatang pantao ay hindi natin maaaring ikahon sa isang dimensyon lamang ng buhay lipunan o sa isang gawain lamang tulad ng pagba-blog. Ito ay dapat tumagos sa pagsasakatuparan ng ating piniling propesyon at sa ating everyday life, so to speak.

Ang pagtataguyod, pagtatanggol at pagsasabuhay ng karapatang pantao ay ang palagian nating mithiin bilang guro (kagaya ng aking may-bahay na naririto ngayon kasama ko), duktor, manunulat, brodkaster, abogado, negosyante, pulitiko, magsasaka, mangingisda o sa anumang larangan ng buhay tayo nabibilang. Katulad ng ating pananampalataya, ito ay gabay natin sa ating bawat gawain sa opisina, sa kalsada, sa pagawaan, sa laot at maging sa bukid. 

Sapagkat ang karapatang pantao ay tumatagos sa lahat ng larangan ng buhay.

Kaya lahat ng Pilipino na wala dito ngayon, o yaong mga hindi pa isinisilang, o yung mga bumoto sa akin online ay pawang mga potential human rights advocate.

Inaasahan tayong magtataguyod sa dangal ng tao at maging responsible sa ating kapwa sa lahat ng oras. Sa anumang uri ng lupa tayo tumubo, lumago at namunga,- sa Mindoro man, or beyond.

Salamat sa lahat ng mga pinagpipitagang tagapag-taguyod, taga-pagtanggol at tagapag-patupad ng karapatang pantao sa bansa na naririto ngayon lalo na sa mga kapwa ko nominee.

Hayan sila ….

Batiin natin sila ….

Palakpakan natin ang isa’t-isa…

Nais kong espesyal na pasalamatan ang isa sa aking naging inspirasyon sa gawaing pang-karapatang pantao at malaki ang naging ambag sa paghubog ng aking pananaw hinggil dito. Kagaya ng mga propeta noon, hindi rin lubos na kinilala sa kanyang sariling lugar. Isang magiting na alagad ng Diyos at tanod-karapatan na kahit hindi ko pisikal na nakasama at hindi rin niya ako personal na kilala, ngunit ang mga kaisipan ay malalim na tumimo at humubog sa akin, kabilang ang iba pang human rights pioneers ng bansa na hindi na natin pisikal na kapiling ngayon.

Ang aking tinutukoy ay si Sr. Mariani Dimaranan na tulad ko na ipinanganak din sa Occidental Mindoro, sa Isla ng Lubang, madre na unang namuno Task Force Detainees of the Philippines (TFDP), institusyon na aking kinapalooban din noon. Si Sr. Mariani na nagpamalay sa atin na may dangal ng tao sa bokasyon. Nagturo sa atin na kaya may karapatang pantao ay dahil tayo ay nilikhang kawagis ng Diyos. 

Saglit po nating gunitain ang kanyang mga ambag at ala-ala.

(Pause for a while)

Human Rights Education Program o HREP regional coordinator ako noon ng TFDP-Southern Tagalog. That was 1990 at si Sr. Cres Lucero ang chairperson noon ng TFD. Lumubog ako sa gawain sa mahabang panahon while Sr. Cres led the institution in conducting massive human rights and peace education and training in a rights-centered approach and capacitate the paralegals with documentation and monitoring skills. Wala yata si Sr. Cres dito, pero sana pahabain pa niya ang kanyang buhay dahil marami pa siyang itatamang historical inconsistencies ni Juan Ponce-Enrile. Biro lang po.

This award is also dedicated to her and the present men and women from TFDP, notably my longtime comrades Brenda Reyes and Jerbert Briola, the project coordinator of this event. Further, since I am now a government employee, I also share this award to a fellow former TFDP worker na ipinagpapatuloy itagos ang karapatang pantao sa serbisyo publiko bilang mga lingkod bayan. Si SB Walter “Bong” Marquez ng Bayan ng Sablayan sa Occidental Mindoro na nagpatunay na kahit na ang taong-gobyerno ay pwede at dapat maging tagapagtaguyod ng karapatang pantao. 

Gayundin sa taong unang humimok sa akin noong 2008 na ituloy ko lang ang pagba-blog na kahit ang mga bloggers ay walang editors at proofreaders ay may automatic grammar corrector naman daw ang computer, si Joma Cordova.

Sabi ko kanina, tayong lahat ay potensyal na human rights advocate. Halimbawa, mula sa presidente hanggang sa mga guro, hanggang sa guwardiya, hanggang sa janitor ng isang tanggapan, lahat tayo ay marapat na nagtataguyod, nagtatanggol at nagsasabuhay ng karapatang pantao ng ating kapwa.

Ang masaklap, kung lahat tao maging yaong mga hindi pa isinisilang ay potensyal na human rights advocate, lahat ay potensyal ding human rights violator. (Isama na natin yung mga bomoto sa akin online!) Maaaring hindi natin namamalayan na tayo ay lumalabag na, sumasagka at walang pakialam sa dangal at karapatan ng iba: ka-trabaho, ka-pamilya at kababayan o maging sa mga social media friends natin na i-unfriend na natin at in-unfollow!

Probinsiyano po ako kaya hindi ko ganap na gagap at dama ang buong kaganapan sa bansa (NatSit) ngayon pero hayaan po ninyong bigkasin ko ang isang tula sa aking blog entry noong ika-26 ng Hulyo, 2016 na pinamagatan kong “Alisin Mo Ang Lahat” sa kalagitnaan noon ng EJKs para lagumin ang mga kaganapan ngayon:

Alisin mo ang karapatang mabuhay

Lahat ng karapatang pantao’y wala nang saysay;

Alisin mo ang karapatang dinggin sa husgado

Sa lahat ng batas ay wala nang sisino;

Alisin mo ang pangamba sa patayang ito

Lahat ng patayan sa iyo na’y panuto;

Isa pa, when human right is retailed, na mukhang ito ang ipinamamayaning kaisipan ng gobyerno ngayon, the essence of human being is degraded wholesale.

Sa panahong ito na ang aksyon tungo sa pagtatanggol ng karapatang pantao ay itinuturing na karima-rimarim, habang ang paglabag dito ay ipinapalagay na kapunya-punyagi, marapat lamang na paigtingin natin ang ating hanay, patagusin lalo natin ang karapatang pantao sa lahat ng larangan. Tayo’y maging pinduteros para dito sa maraming paraan pero humuhugot sa iisang dahilan: ang itaguyod ang dangal ng tao.

Muli, maraming salamat at magandang gabi at mabuhay ang mga tagapag-tanggol ng karapatang pantao!

------

(Talumpati ng Pagtanggap sana sa 8th Human Rights Pinduteros Awards Night noong ika-27 ng Nobyembre, 2018 sa Prime Hotel sa Lunsod Quezon.)