A 2012 Look Back

On January 2, 2012 at around 9:00 am I had a private meeting with the bishop of Occidental Mindoro and right at that very moment, with a heavy heart, I tendered my resignation effective that very day. The prelate ordered something that I cannot accept. I do not want to divulge what transpired on that one-on-one and heart-to-heart talk between us. It’s private as I have mentioned. Almost teary eyed that very moment, I typed a very brief letter written in the vernacular and handed it to him right there and then. I know that my separation pay would be sacrificed as a result of that speedy decision. Anyway, all of lay employees who were retrenched from our respective pastoral offices went out receiving not even a single cross-eyed 5-centavo coin. Even our monetized leave credits. But the bishop promised when everything is settled, I will get said employees’ benefit. And that promise remained what it is: a promise. But if I and my co-lay workers have risked our lives and limbs against structural evils of society for the Vineyard of the Lord, why would I be selfish not letting an earthly treasure go? But honestly, I am positively praying then for that “catch”, like the sons of Zebedee at sea above their nets cast into the deep. Not anymore. I believe that if only God has sole decision over my supplication, God’s response would be immediate and to my favor. But God is God and God cannot be a bishop neither the financial administrator of a Particular Church. That day I left the Vicariate, my refuge for more than 20 years, with my pockets literally turned inside out. Hours later, some priests have also filed their respective leave of absence.

The following morning, that was January 3, I went to Sablayan to attend the earlier scheduled Technical Working Group (TWG) meeting in my personal capacity and no longer as a representative of the Local Church’s Social Services Commission (SSC).  A TWG composed of civil society and faith organizations along with representatives from local and national governments and Mangyan leaders tasked to draft guidelines and other preparations for sectoral representation of Indigenous People/Indigenous Cultural Communities (IP/ICC) to the Local Executive Board of LGU-Sablayan. Through his executive secretary, the local chief executive of said municipality offered me a post at the newly-created Indigenous Peoples’ Affairs Office or IPAO. Immediately I accomplished my requirements, my Personal Data Sheet and so on and that same day I was hired on a contractual basis as the IPAO-Designate. I was assigned to work with the IPs and the task is somewhat similar to my former job. After series of baptism of fire, the rests became a series of fruitful days and months at LGU-Sablayan. I was blessed I was only jobless for less than 24 hours!

2012 is a transition period from being a Church worker to a government employee. A crossover move that made me sink that “as cool as a cucumber” finger roll a-la Tim Duncan, to borrow a basketball parlance.

This major change in my career didn’t stop me from writing or blogging. To date, a have posted a total of 42 blog entries for 2012 alone. My first entry for the year was something entitled “Mangyans as Municipal Legislators” and my last is about the recent Mindoro Landing celebration in San Jose. In-between were entries hinged on personal reflections about almost anything about Occidental Mindoro.

Modesty aside, during my days I was awarded Best Writer of the Year courtesy of my Alma Mater being the Managing Editor of the New Image, our school paper at Occidental Mindoro National College or OMNC. (Many of those who read my blog erred in thinking that I am a product of a Catholic school!)  This year my eldest, 20 years of age and taking up BSED, went to Puerto Princesa to represent the same campus organ, along with other students, for the 9^th Regional Higher Education Press Conference last December 7 to 9. He grabbed the 4^th place in Development Communication Writing and a 5^th placer in Poetry Writing in Filipino. Another writing competition was held at the Philippine Normal College in Manila last December 12 to 14 for the Philippine Association of State Universities and Colleges (PASUC) and made landed 7^th   placer in Essay Writing Category in said national writing competition. Straight from the now- defunct Saint Joseph College Seminary or SJCS (Remember this story how he get there at the SJCS?), he entered into the gates of Occidental Mindoro State College (OMSC), our Alma Mater (my wife, by the way is also an alumnus of said school) with a slam, making his presence felt!

I has a hunch that my eldest daughter who is also an OMSCian taking up Bachelor in Elementary Education (BEed) just created a blog, I was told, under a fictitious name. But judging from her academic performance and her writing scrap books, I know she writes well too. He is more into technical writing. She belongs to the Top Ten of her batch. Her thesis on child rearing got good grade from her critic teachers. 2012 made them hooked into books. Now, almost ¼ of the space of our concrete but unfinished (and lightly furnished) little abode is filled with previously owned books and other reading materials.

Talking of my two grown-ups, I am happy at least year 2012 showed me a “sneak preview”, like a movie, of what they become in the near future. They are good students, of their school, of life and of society. Aside from writing, I have taught them sense of justice and fairness by telling them not to take things that are not theirs and give things they possess to their rightful owners. Me? There are two major things I have learned this year: First, my children’s achievements this year cannot be compensated by any earthly treasures such as money or monetary leave credits and laptop computer. From now on, I will not be complaining about my being a blogger without having a computer of my own. I realized that even elevator boys do not have their own elevators!

Second, I realized that there’s also a splash of divinity and holiness in striving for good governance and government service, and not only politicians break their promise. On the other hand, not all men of cloth,-… mind their own clothes!

But above all, I thank you Lord, for a blessed 2012. ..

--------
(Photo : ColourWorld.com)

Mindoro Landing, 68 Taon Na

Bilang isang karaniwang mag-aaral ng ating kasaysayang lokal, sa kabila na ako ay hindi isang historyador sa istriktong kahulugan ng salita, saludo ako sa ginawang paggunita ng Pamahalaang Lokal ng San Jose sa pangunguna ni Alkalde Jose T. Villarosa sa ika-68 taon ng Mindoro Landing. Ang okasyon ay ginanap sa pamamagitan ng isang parada simula sa Brgy. Bubog  tungo sa marker nito sa Aroma Beach ng nasabing bayan kahapon, ika-15 ng Disyembre 2012.

Bilang isang karaniwang mag-aaral ng ating kasaysayang lokal, feel ko na malaking bagay ang pagiging kasangga ni JTV at ng LGU sa selebrasyong ito sa mga haligi ng larangang nabanggit, na sina G. Rodolfo “Bisi” M. Acebes, Prof. Gil C. Manuel at G. Rudy A. Candelario. Ang Tatlong Mago ng Kasaysayan ng Pandurucan at Kanlurang Mindoro na malaki ang naging impluwensiya sa aking pagiging self-proclaimed social communicator. Sila ang mga top brass ng Mindoro Historical Society. Si Acebes ay malapit na kaibigan ng aming pamilya na dating editor ko rin sa Mindoro Guardian-San Jose Bureau noon. Ang pagiging mapanlikha sa panulat at ilang mga gabay bilang alagad ng sining at Simbahan ay kay Sir Gil ko naman natutunan. At si Kuya Rudy, sa kanya ko nakuha ang kahalagahan ng pananaliksik (sa pamamagitan ng simpleng kuwentuhan) sa mga tao sa  pamayanan at ng pagtatala at pagsusulat ng mga pangyayari bilang kasama ko sa Bikaryato sa matagal na panahon. Sa ganang akin, ang kanilang pag-asa ay mas marubdob pa kaysa sa mga tala at sulatin na angkin nila. Matagal-tagal na rin mula nang makausap ko ang mga ito, pero okey lang dahil sa akin, everything they do looks better at a distance.

Bilang isang karaniwang mag-aaral ng ating kasaysayang lokal, sa aking palagay ay payak ngunit siksik sa impormasyon ang naging paggunita dito. Kahit papaano ay nakamit natin ang mithiin na, sabi nga ni Sir Gil, dapat maging makahulugan at makabuluhan ito. Matagumpay ito sa pag-uugnay sa mga pangyayari at tao noon at ngayon. Sa pamamagitan ng mga patimpalak sa pagbigkas, pagsusulat ng islogan at poster-making contest, at mga kultural na representasyon pati na ang dokyumentari hinggil sa pagmamahalan nina Sgt. Reynaldo Curva at Magdalena Chan. “I hope this [the celebration] happens every year”, sabi ni Bobby, anak ni Atty. Curva. All I can say is “Ditto.” Binigyan din ng pagpupugay at pagkilala ni Congresswoman Ma. Amelita C. Villarosa ang natitirang 14 na beterano ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Ang samahan ng mga beterano ay binigyan din ng pondong 50 thousand pesos ng mag-asawang Villarosa, maliban pa sa mga indibidwal na insentibo.

Bilang isang karaniwang mag-aaral ng ating kasaysayang lokal, sa aking tingin ang kanilang deliberasyon ng historical perspective at personal account hinggil sa December 15, Mindoro Landing ay pasado.  Detalyado at vivid ang pagsasalaysay ni Ka Bisi hinggil sa military maneuverings ng mga Hapon at Amerkanong sundalo. Nakapagpapanilay din ang pag-quote ni Ka Bise kay Sen. Jovito Salonga na, “Ang bansa ay sinasalamin sa mga taong kanyang dinadakila”. Si Mrs. Felicidad C. Gaudiel naman ay kaswal na kaswal ang pagkukuwento ng kanyang karanasan noong giyera noong siya ay 13 anyos pa lang. Lalo na ang pag-akyat niya sa puno ng Katuray para manood ng dogfight. Para lang siyang nakukuwento sa mga batang sina Honey, Choy at Gino sa bahay nila sa Palanghiran. At, kwidaw ka, si Lola Idad, may bonus pang pag-awit ng “You Are my Sunshine”!

Bilang isang karaniwang mag-aaral ng ating kasaysayang lokal, sinususugan ko ang dalawang panukala ng Mindoro Historical Society na ituro ng mga guro sa Kanlurang Mindoro ang ating Kasaysayang Lokal at ang pagpapatayo ng Wall of Remembrance na kakikitaan ng mga pangalan ng mga lokal na bayaning namatay para Inang Bayan. Isang malaking sugpong ito sa Noon at Ngayon ng San Jose, ang bayan kong sinilangan.

Bilang isang karaniwang mag-aaral ng ating kasaysayang lokal, masasabi ko na naging totoo ang mga tao sa ikod nito sa hindi palulublob sa tinta at dyobos ng pamumulitika ang makasaysayang araw na ito. Pwede naman pala yun. Sana isa ang kasaysayan natin na magbubuklod sa ating mga lider balang araw. Hindi man sa gawa ay sa diwa man lang.

Ngunit ako ay hindi lamang mag-aaral ng ating kasaysayang lokal. Dahil sa ako ay isang binyagan, kritiko rin ako ng ilang isyung bayan…

----------

(Photo: King's Academy . Com)

Alam Mo, Sa Occidental Mindoro...

Napag-tripan kong panoorin kagabi sa laptop ng aming opisina ang historical at classic Hollywood cowboy movie na “The Alamo” ni John Wayne na ipinalabas noong pang 1960. Ang pelikula ay nilahukan ni Wayne (na siya ring direktor nito) ng sub-plot : ang banggaan ng malalakas na personalidad ng lead characters na sina Col. Davy Crockett (Wayne), Jim Bowie (Richard Widmark) at Col. William Travis (Laurence Harvey). Ang nakaka-inggit sa mga ito, sa kabila ng kanilang personal conflicts, silang tatlo ay natutong magpakumbaba at ipasakop ang kani-kanilang pagkakaiba sa isa’t-isa at sa huli ay nagbigkis sila nang buong katapangan upang ipagtanggol ang fort laban sa mga mananalakay kahit na sila ay masakop at mapatay ng mga ito. May pag-asa pa kaya na ang dalawang higanteng patrong pulitikal ay magkaisa upang ipagtanggol ang lalawigan laban sa ating mga kaaway katulad ng lumalalang kahirapan, pagkawasak ng kalikasan, kriminalidad, moral na pagka-bangkarote, at iba pa?

Iyan ang maikling istorya ng “The Alamo” pero ang susunod kong ikukuwento ay tiyak kong alam mo na. Alam mo at alam ko rin.

Ang malalang bangayan sa pulitika ng dalawang higanteng paksyon sa ating lalawigan ay tila nagbibigkis pa sa kanila bilang IISA. Pareho silang nakikinabang sa bangayang ito dahil sa nakalipas na maraming mga taon, anuman ang kalabasan ng halalan, kapwa sila at ang kanilang mga masuwerteng kabig ang nananatiling nasa poder. Para silang mga batang akyat-manaog lang sa tsubibo. Kung ang bangayang ito ay nagpapatibay lalo ng kani-kanilang mga interes, ang mga lehitimong interes ng sambayanan ay hindi napagtutuunang pansin. Bakit pa nga ba naman nila nanaisin na magkasundo? Sa atin naman na wala sa arena ng pulitika pero nasa loob ng esperong ito, bakit naman natin gugustuhin na magkasundo sila gayong sa away na ito ay nakikinabang rin tayo? Sa sitwasyong ito, marami sa atin ang masaya, lalo na ang mga vote rich civic or religious organizations, mula sa PTA hanggang sa kooperatiba, na maaari nating hingian ng pabor ang magkabilang panig, mga personal man o pansamahan, lalo na ang mga umano’y non-partisan at yaong mga pumupusturang apolitical organizations. Hindi ba masaya tayo na mga bumuboto lang at hindi involved sa partisan activities dahil nagpapaligsahan at nagpapataasan pa sila ng pagbibigay ng political favors sa atin?  Bakit naman nanaisin pa natin silang magkasundo kung dahil sa pag-aaway na ito ay lumalabas ang kani-kanilang mga pinakatatagong lihim at anomalya na hindi lamang natin ikinaaaliw kundi atin ring ikinatututo? Dama rin natin dahil sa bangayang ito na importante tayo sa kanila sapagkat mahalaga para sa kanila ang bilang o dami ng tao o balwarte.

Kung ang pag-aaway na ito ay hindi sinasadyang (hindi nga ba sinasadya?) nagbibigkis sa kanila, tayo na mga naaaliw at nalilibang, tayo na mga walang pakialam pati na yaong mga nakikipag-patayan para sa kanila sa hidwaang ito, tayo na higit na nakararaming mamamayan ang tunay na talunan dito. Dahil habang sila ay nagpupukulan ng putik, akusasyon at asunto sa isa’t-isa, habang ang kanilang layunin na makopo ang pampulitikang kapangyarihan para umano makapag-lingkod ng ganap at walang balakid, nasasa-isang tabi ang kapakanan ng bayan, sabi ko nga, tulad ng pagbibigay ng malawak na serbisyong panlipunan, pagpapababa ng antas ng kriminalidad, paglaban sa pagkawasak ng kalikasan, pagpapalakas sa sistema ng hustisya at iba pa.

Ano ba ang matalinong gawin natin?  Ang mangampanya at bumoto ng straight (o block system) sa mga isahang posisyon mula sa Kinatawan sa Kongreso, Gobernador, Bise-Gobernador, Alkalde at Bise-Alkalde? Puwede dahil sa ganito, hindi na sila magtuturuan kung sakali mang may kapalpakan na mangyayari sa kanilang administrasyon. Iisang grupo na lang ang sisihin at pupurihin ng tao sa pagkakataong sila ay gumawa ng mali o tama. Maliit na rin sa kanila ang tsansa ng bangayan kung sakaling isang tiket lang ang mananalo. Kung mangyayari ito, dapat na tiyakin ng mga naka-upo na hindi na mababawi ng kalaban ang poder sa pamamagitan ng pagseserbisyo at pamamahala ng tapat, malinis, bukas at may karakter. Sabi ng mga tumataguyod ng ganitong kaisipan, sa kaunlaran ay wala nang hahadlang kung walang humaharang. Pero nasaan ang check and balance, kung hindi man ang pinakamahalagang kaluluwa ng demokrasya dito? Hindi ba mas lalong parang basura itong aakit sa uod at bangaw ng pagmamalabis at katiwalian? Kaya kaya nilang ipulis ang kani-kanilang mga sarili?

Matalinong hakbang din ba ang unti-unting pagbuo at pagpapalakas, pagba-bankroll at pagkasa ng mga kampanya para sa isang alternatibang grupo mula man sa labas o sa loob ng dalawang tradisyunal na pangkat para maging third force? Depende ito sa kanilang pagtatasa kung malakas na ang ating kolektibong kamalayang pulitika at babaling na ang tao sa mga totoong alternatibo sa pamamagitan ng mga multi-sektoral na pagpapamulat at pagkilos ng mga nasa akedemiya, mga asosasyon, lokal na negosyo, grupong pananampalataya, mga intelektuwal, at iba pang katulad na hanay. Kung sila ay pawang hindi pa mga willing victim sa tila ad infinitum na hidwaang ito. Kung hindi pa, kailangan na ang pagkukundisyon sa ganitong tunguhin, ipalagay na natin patungong 2016 o 2019. Ngunit ang tanong, nasaan ang mga “pamalit” na ito? Papaano natin sila lubusang makikilala? Papaano nating maihihiwalay ang kambing sa tupa? Papaano rin natin mahuhubaran ang lobong nasa anyong tupa? Sabi nga sa patalastas ng isang sabong panlaba, “Bakit pa tayo lilipat mula sa nakasanayan na?”

Pero kung ang karamihan sa atin ngayon at ayaw gumamit ng kukote, iwasiwas ang mga kamay at ipadyak ang mga paa para sa pagbabago, ano pa ang ating gagawin kundi hayaan na lang na ganito ang sitwasyon. Ayaw nating mapagod, ayaw nating masaktan kaya marahil ay ayaw natin ng pagbabago sapagkat ang pagbabago ay tunay na nakakapagod at masakit. Bomoto na lang tayo hanggang sa wakas ng panahon ng salisi (hindi straight) hangga’t naririyan sila at/o ang kanilang mga tagapagmana, by blood man o by political affinity. Para everybody (na nakikinabang ay) happy. At para sa mga nagmamasid lang, sundin na lang natin ang payo ni Clayton Williams ukol sa masamang panahon, “If it is inevitable, just relax and enjoy it.” Isa pa, mas masarap naman para sa ilan sa atin na tuligsain at sisihin ang iba na para bang wala tayong kinalaman sa pagkakaluklok sa kanila at sa kanilang pananatili sa poder sa halos tatlong dekada na.

O kaya ay hayaan na lang natin na Langit at husgado ang magpasya ng kanilang kasasapitan sa larangan ng pulitika. Pero sa ating pagpapasya na manatiling ganito pa rin tayo, ay sila pa rin sila, dahil pinahihintulutan natin na maging sila sila. Pero kahit sila-sila pa rin ang manalo, o manatiling ang dalawang paksyon ang uukopa sa upuang pulitikal, huwag sana nating kalilimutan kung sino ang nasa panig ng tama at mali sa pamamagitan ng malalimang pagsusuri sa mga isyu at hindi lamang sa salalayang personal. Kahit ang kapalit nito ay mapagbintangan tayo ng kung anu-ano at wasakin ang ating kredibilidad ng mga taong ayaw lumaban ng harapan at parehas.

Sabi nga ni John Wayne sa “The Alamo”, “There’s right and there’s wrong. You got to do one or the other. You do the one and you’re livin’. You do the other and you may be walkin’ around, but you’re dead as a beaver hat.” Tama. Kung hindi magkakaganito, tayo ay mistulang tuod lamang na lumulutang sa rumaragasang Ilog Mompong kapag panahon ng tag-baha...

 ---------

(Photo : Cinema is Dope)