Mindoro Big 3 and Our Watersheds

Hindi ko alam kung napa-paranoia na ang mga anti-mining advocate sa Occidental Mindoro o sadyang kaduda-duda ang bagong development sa usapin ng environmental protection in general and specifically sa mining issue dito sa amin. From out of the blue kasi,- habang ang mga community organizer ng Intex Resources Corp are working on their social preparation, ay parang bullfrogs sa latian sa pag-kokak para ma-attract towards a pro-mining stance ang mga private social institutions,- bigla na lamang umutlaw ang House Bill (HB) No. 3180. Masisisi ba natin ang mga katulad ni Walter "Bongbong" Marquez,- Secretary General ng KAAGAPAY PO-NGO network na naka-base sa Sablayan, na hindi mag-isip o mag-duda rito?

Kamakailan ay binalangkas sa 14th Congress ng Pilipinas sa kanilang First Regular Session ang HB 3180. The proposal was introduced by the three legislators ng Isla ng Mindoro na sina Rodolfo G. Valencia, Alfonso V. Umali at Ma. Amelita C. Villarosa ng aming lalawigan na tatawagin ko at least sa post na ito na Mindoro Big 3. Ang panukalang batas ay may pamagat na “An Act Declaring the Areas Around and between Aglubang-Ibolo Rivers in the Municipalities of Baco, Naujan and Victoria, All in the Province of Oriental Mindoro A Protected Watershed Landscape Under the National Integrated Protected Areas System, and for other Purposes”. Ewan namin kung sinadya o nagkataon lang pero ang lugar ng ilog Aglubang at Ibolo ay ang sentro ng operasyon ng Mindoro Nickel Project o MNP.

Ang HB ay kasalukuyang nasa tanggapan ni Rep. Ignacio “Iggy” Arroyo na siyang chairman ng House Committee on Natural Resources. Hindi natuloy ang naka-takdang pagdinig kamakailan dahil hindi umano sumipot sina Valencia, Umali at Villarosa na mga nag-isponsor nga nito. Ang pagdinig ay muli na lang itatakda in the future... marahil. Let us hope na present na sila sa susunod!

Tampok sa HB 3180 ay ang panukalang pamamahala sa ilog ng Aglubang-Ibolo na sumasakop sa apat na bayang nabanggit na naunang naideklara na protected watershed landscape sa ilalim ng National Integrated Protected Areas System o NIPAS. Ayon sa kanila, “ ..the most potent legal weapon for the reversal of this on-going destruction of this river systems and its surroundings is the enactment of this bill into law to ensure sustainable rehabilitation, protection and conservation of the area...” Tanong ko lang: Bakit kaya ang ipinanukala ay maging isang protected watershed landscape at hindi na lang maging national park na ang epekto, kung ihahambing sa basketbol, ay high-percentage shot?

Pero on the outset at least sa akin, ang HB 3180 ng tatlong mambabatas ng isla ay pabor hindi lamang sa kalikasan kundi maging sa mga anti-mining advocates. Sa espeho ng isang karaniwang mamamayan, tunay itong maka-kalikasan. Kung may hidden agenda man dito ay bantay ala-Jaworski mula sa mga mamamayan ang tanging katapat nito. Ang ikinadududa rin ni Vice-Mayor Eduardo Gadiano ng Sablayan ay ang istipulasyon sa Sec. 12; No. 12-d na ipinagbabawal ang mineral exploration or extraction gaano man ito kalawak sa loob ng nasabing lugar na walang permiso o authorization mula sa itatatag na Protected Area Management Board o PAMB. Ang nakakatakot, ayon pa kay Gadiano sa aming panayam sa radyo noong Miyerkules, baka layong palabnawin nito sa lupon ang proseso sa pagkuha ng mga rekisitos lalung-lalo na sa pag-mimina. Malaking kuwentiyon din umano ang bilang ng representasyon ng LGU ng dalawang lalawigan. Minimal lang umano ang magiging bahagi nila dito. Baka ma-itsa pwera na raw nang tuluyan sa board ang mga local executive.

Okay,.. let us give them the benefit of the doubt. Pero sana naman ay walang interes sa negosyo (o makinabang) sa/ng mina sinuman sa tatlong kinatawan. Kasi kapag meron, kumbaga sa laro ni Jaworski, baka ii-steal lang nila sa Intex ang bola at kapag lumaon ay sila (o isa sa kanila) ang magpapasa, magdi-dribol at magsu-syut nito. Talo ang kalikasan ng Mindoro. Talo ang mga Mindorenyo. Huwag sana ako mag-dilang anghel. Huwag po!...Huwag po!