Friday, March 28, 2008

Hindi Mapalagay

Ipalagay natin na may ganitong kuwento dito sa Occidental Mindoro kahit wala (?):

“Mayroon isang pulitiko na nuno ng yaman. Ang kanyang negosyo ay kaliwa’t kanan. May legal na at umano ay may illegal pa. Walang sinumang may tapang na ibuko siya bilang drug at gambling lord pero ito ang totoo. Katotohanang malabong lumitaw kung legal na pagpapatunay lamang ang aasahan mo. Kanya ang batas sa bayang iyon. Sangkot din siya sa katiwalian at korupsiyon bagama’t ibinasura lahat ang mga kasong inihain laban sa kanya. Tuwing halalan ay garapalan siyang gumagawa ng pandaraya,.. pamimili ng boto, pananakot, at iba pa,- sa tulong ng kanyang mga alipores, kaya wala siyang katalu-talo. Gaano man siya magpakitang-tao, alam ng lahat na siya ay isang public sinner at siyempre pa,.. hindi niya ito inaamin!”

Pero noong Linggo ay nagkaroon ng isang Thanksgiving Mass sa Simbahan na inisponsor ng ating palamarang pulitiko at siyempre, tumatanggap siya ng Banal na Komunyon.

Ipalagay natin na ito ang ating challenge (ala reality TV) :

Kunwari ay ikaw ang Minister of Holy Communion (paring nagpapa-komunyon), sa sitwasyong ito, alin dito ang iyong magiging katwiran?:

Una: “BIBIGYAN KO SIYA ng komunyon. Tungkulin ko ito pero hindi ang busisiin pa ang kanyang ginagawa bilang public servant. Bahala na siya sa Diyos at problema na niya kung siya ay patuloy na magkakasala o kung siya ay wala sa State of Sanctifying Grace sa pagtanggap niya nito. Hindi ba dapat lang na lalo siyang tumanggap ng komunyon kasi ito ay paraan ng pakikiisa niya sa Panginoon? Para sa lahat naman talaga ang komunyon, ‘di ba?,..banal man o makasalanan. Bakit ako makikialam sa kanyang buhay-pulitikal,.. e di para na rin akong pulitiko o kakampi ng kanyang mga kalaban sa pulitika? Lampas na ito sa katungkulan ko bilang pastor. Sino naman ako para husgahan ang isang tao.”

Ikalawa: “HINDI KO SIYA BIBIGYAN. Responsibilidad ko bilang Minister of Holy Communion na magpasya kung sino-sino ang aking mga paku-komunyunin at tiyakin ang pagiging karapat-dapat (worthiness) ng tatanggap (recepient) ng Pinaka-dakila at Sagradong Katawan at Dugo ni Kristo. Kapag nagbigay kasi ako ng komunyon sa taong hindi karapat-dapat sa aking paghusga, lalong maglulubog ito sa mga sitwasyong kontra kabanalan, hindi lamang sa kanya na tumanggap nito kundi maging sa Banal na Eukaristiya at sa mismong Katawan at Dugo ni Kristo. Bakit ko ibibigay sa aso ang isang bagay na banal? (Mt. 7:6)”

Sa sitwasyong ito, uulitin ko,.. alin sa dalawa ang iyong magiging katwiran? Ako? Hindi ko alam. Pang pari at pang obispo (o moral theologian) na ‘yan. HINDI NA NAMIN ALAM ANG SAGOT D’YAN!

Pero ganito ang mga tanong ng ordinary citizens and taxpayers na tulad ko:

· Alin sa dalawang ito ang nag-e-educate? Ang nagtuturo kung ano ang tunay at dapat na maging gawi ng mga pulitiko? Ng pagiging banal ng pulitika?
· Alin dito ang katwirang magagamit ng ating masamang pulitiko upang iwasan at 'di paglimian ang kanyang mga kasalanan?
· Hindi kaya isipin ng tao (lalung-lalo ng kanyang mga biktima) na binabasbasan (kinakatigan) pa ng Simbahan ang kabalbalan (kasalanan) ng pulitikong ito?
· Alin sa dalawang ito ang kahit papaano’y magtitiyak na hindi na siya mas lalo pang makapamiminsala sa mas nakararami? Sa mga mas malalaking iskandalo at anomalya?

Sa mga katanungang ito rin kami HINDI MAPALAGAY bilang layko!

Tuesday, March 25, 2008

Pareho Lang Sila

PAREHO na tiniyak kamakailan nang mortal na magkaaway at prominenteng political figure sa lalawigan ng Kanlurang Mindoro,- na sina Jose T. Villarosa (JTV) at Ricardo “Ding “ Quintos, na handa silang magpatawad sa mga taong nagkasala sa kanila bagama’t hindi nila tinukoy ang (o kung ito ay..) pagpapatawad sa isa’t-isa. PAREHO na sa mga labi nila noong Semana Santa namutawi,- sa pamamagitan ng national at local media,… ang kataga ng PAGPAPATAWAD.

PAREHO ngunit masaklap isipin, bagama’t legal na karapatan naman ito ng bawat isa sa kanila, pag-iisipan daw ni Quintos kung ihahabla niya ang ilang mahistrado ng Court of Appeals (CA) hinggil sa pagbaliktad ng appellate court sa kasong murder kontra kay JTV at ilan pang sentensyado sa pagpatay sa kanyang mga anak na sina Michael at Paul. Gayundin ang posibilidad ng pag-dedemanda ni JTV kay Judge Teresa Yadao ng QCRTC sa lisyang hatol nito (ayon sa CA) sanhi ng pagkakapiit ng dalawang ulit ni JTV. Hindi natin alam kung mauuwi o hindi ang legal na usaping ito sa PAGPAPATAWAD. In the first place, hindi naman yata tayo intresado dito. Masakit isiping mas intresado yata tayo hindi sa pagkakasundo ng dalawang panig kundi sa kanilang patuloy na “gantihan”!

PAREHO na alam tiyak ng magagaling na lalakeng ito kung ano ang tunay na kahulugan ng PAGPAPATAWAD. Na ito ay tinatawag na final form of love. Ang taong hindi raw nagpapatawad ay isang buhong na winawasak ang tulay na tangi niyang daraanan patungo sa Diyos. Pero papaano mo nga naman patatawarin ang isang taong ayaw umamin sa kasalanan? O ‘yung taong humingi nga ng “sorry” ay ayaw naming sabihin kung “I’m sorry” for what? Siguro ay sasabihin ninyo sa akin: “Ikaw kaya ang lumagay sa sitwasyon ko? Tingnan ko lang!”.

PAREHO na ang PAGPAPATAWAD ay hamon (challenge) at handog (gift). Maliban sa katotohanang ito ay isang tinatawag na gospel imperative (cf Mt. 6:14-15; Lk. 6:36-37; Mt. 5:23) na dapat nating sundin at tupdin. Hindi madali ang magpatawad kung kaya ito ay isang hamon. At para ito ay magawa, kailangan natin dito ang panahon (time) at tulong (help) mula sa ibang tao. Sa isang banda, ito ay isang handog sapagkat mahalagang bagay ito na ating ibabahagi sa iba. Sabi nga ni Reinhold Niebur, “Forgiveness is the end point of human life”. Walang katuturan ang buhay kung wala nito. Ito ang mga puntos na dapat yakapin ng bawat biktima ng inhustisya, ng pagmamalabis ng ibang tao, o ng persekusyon, halimbawa.

PAREHO na kung kaya nating patawarin ang ibang tao, patawarin din natin ang ating sarili. Handog at hamon din natin ito sa ating pagkatao. Ang PAGPAPATAWAD ay tunay na natatanging bagay na hiningi natin sa Diyos para sa kapwa. Sana ay maging totoo sa pagpapatawad na ito hindi lamang sina JTV at Quintos ngunit pati na rin ang kani-kanilang mga alipores. Sa mga tagasunod sa kapwa nila tagasunod (bulag man o mulat, bayaran man o gratis!)

PAREHO mo ako sa pananaw na ayaw nating maging kapareho lamang tayo ng ating kaaway. Sa PAGPAPATAWAD lamang tayo nagiging mas marangal kaysa sa ating kaaway, kagalit at katunggali. Kung hindi tayo magpapatawad, magiging mas masahol pa tayo sa taong ating kinamumuhian. Wala na tayong pinagkaiba sa taong masama. Kaya masasabi natin na ganito: “Dapat ay ANGAT tayo sa ating kaaway!” Dapat ay hindi natin sila kapareho.

PAREHO ang naging pagbigkas nina JTV at Quintos na kapwa sila naging biktima ng inhustisya. Si JTV, halos dalawang taon na nakulong sa kasalanang hindi niya ginawa at wala umano siyang direktang kinalaman. Si Quintos naman ay namatayan ng dalawang anak sa pamamaraang madugo at marahas. Parehong masakit na kapalaran ng dalawang magagaling na lalakeng hindi maipagkakailang kapwa naghangad at nagkaroon kapangyarihang pulitikal sa lalawigan.

PAREHO lang sila!

---------
(Putok na ang balita na si JTV ay uuwi sa araw ng Biyernes (Marso 28, 2008) at balita ko magkakaroon ng Misang Pasasalamat sa Katedral ni San Jose. Inaasahang ito ay dadaluhan ng kanyang mga taga-suporta at kaibigan. Magkakaroon din daw ng full media coverage.)

Wednesday, March 19, 2008

Kontrobersyal!

Kahapon ay Martes Santo, at sa diwa ng Semana Santa ay balikan natin ang pangyayari sa buhay ni Hesus sa huling Martes na ito ng Kanyang buhay. Ito ay tinatawag ng mga teologo na “Day of Controversy” sapagkat dito sinukat ng kanyang mga kaaway ang kanyang pagiging Anak ng Diyos. Dito siya inulan ng mga tanong katulad ng ukol sa authority, kung marapat magbabayad ng buwis (sa Cesar) at kung ano ang pinakamahalagang kautusan,.. at iba pang kontrobersya.

Speaking of controversy, mukhang kontrobersyal din ang ginawang pag-baliktad kahapon ng 5th Division ng Court of Appeals o CA sa naunang hatol ni Judge Teresa Yadao ng Quezon City Regional Trial Court sa dating Gobernador at Congressman, na nanalo ring Kapitan sa Brgy. Bubog, San Jose, Occidental Mindoro na si Jose Tapales-Villarosa na lalong kilala sa tawag na JTV. Si JTV ay asawa ni Deputy Speaker Ma. Amelita “Girlie” Villarosa.

Ayon sa CA, hindi sapat ang ebidensiya upang idiin at hatulan si JTV sa kasong pagpatay sa magkapatid na Michael at Paul Quintos noong 1997. Maliban kay Villarosa, pinawalang-sala rin ang tatlong iba pang naunang nahatulan na sina Gelito Bautista, Mario Tobias at Ruben Balaguer. Habang sinusugan naman ng CA ang guilty verdict sa tatlong pang co-accused ng dating gobernador.

Sa aming panayam sa “Pintig ng Bayan” sa radio DZVT kanina kay G. Ricardo Quintos, ama nina Paul at Michael, hindi umano siya naniniwala na tunay ngang pinaboran ng CA si Villarosa hanggat hindi siya nakakabasa ng resolusyon ng nabanggit na hukuman. Pero ang utos ng pagpapalaya ay pumutok kaagad at nakumpirma kanina ring umaga sa mga pambansang news agency. Kinapanayam si JTV sa Makati Medical Center kung saan siya ay naka-confine dahil sa umano ay kanser sa baga.

Abangan na lang natin ang susunod pang mga inaasahang magiging kontrobersyal ring reaksyon dito ng mga Mindorenyo. Tatapusin lang marahil nila ang Mahal na Araw.

Tuesday, March 18, 2008

Sa Mata ng Maya

Kung susulyapan mula sa mata ng Ibong Maya sa himpapawid ang ekonomiya ng Kanlurang Mindoro ay ganito ang itsura:

Tinatayang aabot sa 80% ng ating populasyon ang umaasa sa pagsasaka at kasunod ng Nueva Ecija, pangalawa ito sa rice producing provinces sa Luzon. Ang dami ng ani tuwing cropping season ang siyang nagdidikta ng presyo ng bentahan sa mga sentrong pamilihan. Sa kabuuan, ang ating ekonomiya ay nananatiling rice-based.

May dalawang pamunuan (tanggapan) ng National Food Authority (NFA) sa lalawigan. Isang nakabase sa San Jose at isa sa Mamburao. Magkagayunman, 75% ng kabuuang ani ng taga-Kanlurang Mindoro ay nabibili ng mga rice trader (pinabulaanan ng panlalawigang tanggapan ng NFA ang datos na ito pero pinaninindigan naman na totoo ito ng mga grupong magsasaka!).

Dahil sa pagtaas ng presyo ng mga farm input katulad ng abono, pestisidyo, gasolina’t krudo (para sa makinang patubig), tumataas din ang presyo ng produksiyon. Sa isang pag-aaral noong 1997 hanggang 2003, ang production cost ay tumaas ng 47% bawat ektarya samantalang ang kinikita ay nanatili. May mga ulat ding bumababa na ang produksiyon natin ng palay dahil hindi na kayang ibigay ng mga magsasaka ang lahat ng kinakailangang inputs sa sakahan.

Isa pang structural problem ay ang kakulangan ng irigasyon. Hindi lamang kawalan ng irrigation canal , kundi dahil sa ang mga river system ng probinsiya ay wala nang sapat na volume ng tubig para mag-supply sa pangangailangan ng mga magsasaka. Problema ring malaki ang serbisyong dapat sana ay ibinibigay ng National Irrigation Administration o NIA kagaya ng pagmi-maintain ng lumang kanal at pag-papagawa ng daluyan ng tubig patungo sa ating sakahan, gayung regular naman ang paniningil nila ng upa sa mga magsasaka.

Maliban sa palay, produkto rin ng lalawigan ang mais, sibuyas, bawang, tabako at mga gulay. Kabilang din sa produksiyon ng Kanlurang Mindoro ang bangus, asin, alimango at sugpo. Tinatayang nagmumula sa ating probinsiya ang 40% ng table salt sa bansa. Pero sa kabila nito ay subukan mong maki-pamuhay kundi man ay pumasyal sa mga mag-aasin sa San Jose at Magsaysay at madarama mo kung gaano ka-miserable ang kanilang buhay. Madarama mo ang pambabarat ng mga may-ari ng asinan (na kanilang amo) sa presyo ng asin na sila rin (salt farm owners) ang bumibili at nagtatakda ng presyo.

Mula sa mga magsasaka, bumaling naman tayo sa sitwasyon ng mga mangingisda ng Kanlurang Mindoro.

Kakaunti na rin ang nahuhuling isda sa ating karagatan. Tinatayang ang average na huling isda ay 2 kilo na lamang noong 2007, mula sa 20 kilo bawat araw tatlumpong taon ang nakalilipas. Kung wala kang bangkang de-motor na magdadala sa iyo sa laot ay hindi ka na mgkakaroon ng magandang huli. Alam ito ng mga mangingisda sa baybaying barangay ng lalawigan, kagaya ng Adela (sa Rizal), Bubog at San Agustin (sa San Jose), Concepcion (sa Calintaan), Ligaya ( sa Sablayan), at iba pa.

Ang itinuturong dahilan ng pagkaunti ng nahuhuling isda ay ang overfishing. Sinasabing mula noong 1965 ay nariyan na’t bumabandera ang mga malalaking mangingisda malapit sa South China Sea. Isang sitwasyon na noon pa man ay dume-dehado na sa ating maliliit na mamamalakaya. Karagdagan pa dito ang paggamit ng mga paraang mapang-wasak,- ang pakaras, trawl at paputok (na umano’y ginagawa ng mga illegalista mula sa ibang probinsiya). Patuloy rin ang pagkasira ng mga bakawan at bahurang tirahan ng isda at iba pang lamang-dagat.

Kahapon nga, palibhasa Semana Santa ngayon,... wala ka nang mabiling isda sa palengke. Sa mahal kasi ng presyo nito ngayon, iniluluwas na lang ang mga huli sa Navotas at Malabon dahil mas malaki ang kikitain kapag doon nila ito ibabagsak. Yung mga tersera klase na lang ang iniwan sa atin,.. kakaunti pa!

Hindi ba naka-babahala ang ganitong sitwasyong pang-ekonomiya? Marapat lang na pagtuunan ito ng pansin ng mga “Agila” na binigyang- kapangyarihan nating mga Maya noong isang taon!

----------------
(Ang datos ay halaw sa modyul ng isang Political Education Project na tinawag na “Eleksyong Pinoy” na inilunsad ng Social Services Commission (SSC) ng Bikaryato Apostoliko ng San Jose noong Marso, 2007.-NAN)

Monday, March 17, 2008

Pang Isports Pa....

Tuwing nakikita ng aking tatlong taong gulang na anak na si Pipay sa telebisyon ang basketbolistang si Pau Gasol (ng Memphis Grizzlies dati na Los Angeles Lakers na ngayon) sa NBA, kakalabitin niya ako at sasabihing, “Tay, syut si Jesus, o”.

Alam n’yo naman ang mga bata, lahat yata ng lalakeng mestiso, medyo mahaba ang buhok at may makapal na balbas ay napagkakamalang si Hesus.

Pero teka, may sinasabi nga ba ang Bibliya tungkol sa mga atleta? O ang ating Simbahan sa isports sa pangkalahatan? Siyempre naman, dahil sa lahat ng dimensyon ng buhay ng tao,- pang-kaluluwa man yan o pang-katawan, ang Simbahan ang nagsisilbing Ina at Guro.

Noong sports writer pa lang ako sa “The Image” sa Occidental Mindoro National College (OMNC), hindi ako agad makumbinsi na maaaring iugnay ang isports sa espiritwalidad ng tao hanggang sa mabasa ko ang tulang isinulat ni Grantland Rice na pinamagatang “Alumnus Football”.

Ang alam ko lang noon, ang palakasang (isports) nabanggit lang sa Bibliya ay yung wrestling sa pagitan ni Jacob at ng Diyos. Kung may Cable TV na siguro noon ay nag-agawan sa pag-cover nito ng ESPN at EWTN. Pinaghalo kasi itong religious at sporting event!

Pwera biro, alam n’yo ba na ang Simbahang Katolika ay may tinatawag na Vatican’s Office of Sports na itinatag ni Papa Juan Pablo II? At noong ika-27 ng Mayo 1982 ay tila ganito ang naging buod ng kanyang talumpati sa International Olympic Committee:

Marangal ang tingin at punong-puno ng pagtangkilik ang Simbahan sa isports sapagkat itinuturing nito (Simbahan) na ang ating katawan kumbaga ay “obra maestra” ng paglikha. Kung ang isports ay isinasagawa sa tamang pamamaraan,- walang kinikilingan, ‘di namamayani ang dayaan, tapat at bukal ng kapatiran, itinatampok at itinataas nito ang dangal ng tao, na hindi naman dapat nauuwi sa bulag na paghanga at pagsamba. Ang isports ay isang makapangyarihang elemento ng moral at panlipunang pagkakatuto.


Nauna rito, si Pope Pius XII ay nagpalabas din noong Hulyo 29, 1945 ng isang sulatin na pinamagatang “Sports at the Service of the Spirit” na nagsasabing ang mahusay na pangangatawan at kaisipan ay daluyan ng paghahanap ng katotohanan, … daan ng pagsunod at paglilingkod sa ating Manlilikha.

Ang isang Kristiyano ay hindi dapat maging utak-talunan at para hindi ito mangyari ay dapat maging displinado tayo. Ang Kristiyano ay hindi boksingerong umaasa lamang sa tsamba. Sa wika nga ay below par performance. Sanayin natin ang ating sarili sa patuloy na sakripisyo at ensayo. Sa ganitong paraan lamang tayo magiging karapat-dapat na “Atleta ni Kristo”. Lunes Santo man o sa lahat ng araw sa buhay mo.

Sabi nga ni Pau Gasol sa isang interview noong maging MVP siya,- kahit nabalian ng tuhod at manalo ang kanyang Team Spain sa FIBA World Championship sa Japan noong 2006, na pinanood din namin ni Pipay sa Basketball TV, “There are no short cuts to victory.”

Wednesday, March 12, 2008

"Trip" to Baguio

Sa panaginip, gusto ko sanang sumalubong kahapon sa pagdating ng barko sa piyer ng Caminawit at iladlad ang streamer na may nakasulat na, “WELCOME BACK ...”. Para ito sa mga opisyales na um-attend sa Seminar on Barangay Governance sa Baguio City noong isang linggo.

Ang “promotor” (read: nag-organize) ng seminar na ito ay ang panlalawigang tanggapan ng Department of the Interior and Local Government o DILG. Two hundred eighty (280) participants ang dumalo mula sa iba’t-ibang barangay sa 11 municipalities ng Kanlurang Mindoro. Ayon sa isang insider sa Association of Barangay Councils o ABC sa San Jose, hindi bababa sa P15,000 kada tao ang ginastos ng bawat barangay sa official travel na ito sa tinaguriang Summer Capital of the Philippines. Kaya kung ating susumahin, tumataginting na almost 4.2 million pesos ang kabuuang ginastos dito. Halagang mas malaki sana ang maitutulong kung mauuwi sa basic services ng isang mahirap na barangay.

Sa konsepto ng training/seminar, ang expected participants dito ay yaong mga first time elected officials pero hindi ito nasunod. Kahit ‘yung second and third- termers ay namasya...este, dumalo rin at nagbigay ng P5,500 per head food and accommodation fee sa Sky Rise Hotel sa downtown ng nasabing lungsod. Mabuti naman at kahit papaano ay nakalimutan nila ang reyalidad na sa kani-kanilang barangay ay laganap ang malnutrisyon, talamak ang mga illegal na droga, pamumutol ng kahoy at pangingisda at iba pang panlipunang sitwasyong naglalarawan sa malalang kahirapan sa kanayunan.

Sa kabila nito, saludo naman ang mga participants sa husay ng tagapagsalita na si Atty. Genaro Jose Moreno, Jr. ng DILG National Office bagama’t kakaunti lamang umanong hand-outs ang naipamigay ng secretariat.

Sabi ng ilang mga kasali dito : “Inggit lang kayo na mga hindi nakasama!”,.. “E, anong masama doon? May pondo naman exclusively intended para riyan”,... “Masyado naman kayong kill joy. Ang mga travel na ganyan ay incentive para sa mga barangay officials..”

Walang masama at marami naman talagang natututunan sa ganitong mga pag-aaral pero depende rin yan sa mga participants kung ano ang kanilang tunay na layunin sa pag-attend. Ang matuto at isabuhay ang mga napag-aralan sa aktuwal na pamumuno o ang lantaran lamang na pamamasyal? Kung sa bagay, pwede nga namang pag-isahin ang paglalaro at pag-aaral. Sabi nga, "All work and no play makes Kap a dull boy!"

Pero ang hindi ko lang maintindihan ay kung bakit kinakailangan pa na sa malayong lugar ito isagawa. Wala bang ibang pamamaraan upang hindi ito maging ganito ka-gastos? Hindi ba pwedeng dito na lang ito gawin sa isang bayan sa atin? Mga tanong ko lang iyan bilang taxpayer.

Sa likod nga pala sana ng streamer ko na may naka-sulat na “WELCOME BACK..” ay may karugtong at naka-tatak na, "...TO REALITY!”

Monday, March 10, 2008

Ang Basketbol sa Amin

Hindi kumpleto ang summer vacation ng mga estudyante at ang piyestang bayan kung walang basketbol,- kung walang pa-liga o San Jose Summer Basketball League (SJSBL). At kung mayroon man, parang apoy na kumakalat ang kuwentuhan sa pagbubukas o opening nito. Kasing init ng liyab itong tinatangkilik ng madla.

Kagaya ng ibang lalawigan dito man sa atin ang basketbol ay mas masahol pa sa relihiyon. Bakit ‘ka n’yo? Aba e,.. walang bayan at barangay dito sa Pilipinas na walang basketball court. Kahit nga sa Mangyan (upland) communities ay mayroon nito. Mas maraming palaruan ng basketbol sa bansa kaysa sa mga kapilya at simbahan. Hindi ba’t sa mga “mananampalataya” ng “relihiyong” ito na naimbento ni Jaimes Naismith, “santo” halos ang turing kina James Yap at Asi Taulava, habang tila “propeta” naman sina Kobe Bryant at LeBron James?

Balita ko, 1964 pa nagsimula ang tradisyong ito dito sa amin. Inumpisahan daw ito ni Tirso Abeleda sa siyang alkalde noon ng aming bayan. Sabi rin nila, noong sementeryo pa ang lugar na kinatatayuan ngayon ng Mayor Juan G. Santos Memorial Gymnasium (yes, noong 40s to 50s sementeryo lugar na ‘yan!) ay sa harap ng munisipyo pa ang palaruan hanggang sa ito ay maging plaza at itinayo ang dati’y wala pang bubong na gymnasium sa kasalukuyan nitong puwesto.

Halos imposible nang masugsog natin ang kasaysayan ng tradisyong ito dahil sa kakapusan namin sa pang-kasaysayang datos at reperensiya. O baka naman sa kakapusan namin sa mga taong seseryoso pag-sasaliksik ukol dito. Basta ang alam ko, noong ako ay nanlilimahid pang bata na gagala-gala sa tulay ng Pandurucan ay kinabaliwan ko na ang San Jose Summer Basketball League. Ang mga koponan kagaya ng Loyzaga Lumber Mill at National Food Authority (NFA) na bersyon namin ng Crispa at Toyota sa PBA; ang mga “import” tulad nina Fred Demetrio (ng ER Squibb sa PBA dati), Chito Plaza (ng Cosmos Bottlers sa MICAA dati) at marami pang iba. May mga “import” pa nga na piniling makapag-asawa at manirahan sa amin kagaya nina Boying Lizardo at Jojo Mangahas, to name a few, wika nga.

Konting trivia lang : alam n’yo ba na bago sumikat sa PBA ang UST star player na si Pido Jarencio ay naglaro ito sa SJSBL sa team ng PC-INP? Si Nelson Asaytono ay naglaro noong late 80s sa Provincial Capitol Tamaraws sa SJSBL bago siya maging varsity player ng National University Bulldogs hanggang sa PBA? Sampol lang ‘yan. Marami pa. At ito ang mas matindi: ang tinaguriang greatest Filipino basketeer of all time at Olympian na si Carlos “Caloy” Loyzaga ay dito sa amin ipinanganak.

Pero ang aming mainit na pagtanggap sa SJSBL ay unti-unti tumamlay nitong mga huling taon. May mga pagkakataon pa ngang may fiesta at summer sa amin na walang liga. Sinisisi ng iba ang pagkakaroon ng Cable TV sa amin kung bakit nawalan na ng gana sa SJSB ang aming mga kababayan. Pero bakit sa mga baryo ay patok pa rin ang basketbol kahit may TV? Sabi ko naman ay kulang lang sa packaging and promotion at mga seryosong tao na gagampan dito. At una sa lahat ay ang pagiging kontento na lang sa kung ano ang naririyan na. Ang kawalan ng inobasyon at pagbabago... o pagiging kuntento na siyang mortal na kaaway ng pagiging excellent.

Lugi raw,... maanomalya raw,... may problema raw (ang mga reperi pati ang mga organizer),..letsetera. Palagay naman ng iba, instrumento lang daw ito sa pulitika. At komo instrumentong pang-eleksyon lang, walang na sumiseryoso sa tunay na pagpapa-unlad ng isports sa amin lalo na sa lokal na basketbol. “Okey lang dahil kahit aandap-andap, at least ay buhay pa ang tradisyong ito”, sabi ng ibang fanatic. Kasi nga, hindi na ito kasing alab nang dati. Nawalan na nga ito ng init.

Noong ika-8 ng Marso ay pormal na binuksan ang SJSBL para sa taong 2008. Hindi man ito naging kasing-sigla nang dating ng mga opening kumpara noong 1980s, at least marami ring sumali dito. Ang paliga ngayong taon ay inisponsor ni Hon. Romulo “Muloy” Festin, ang aming meyor.

Pero bago ito, mga bandang alas dos ng madaling araw on that same date, nasunog ang isa sa mga sentrong komersyal malapit sa Pamilihang Bayan ng San Jose, sa kanto ng Bonifacio at Liboro Sts. Tinatayang halos kinse milyones ang halaga ng naabong mga ari-arian pero salamat na lang at walang namatay. Tinupok nito ang mga gusaling may barberya, panaderya, karinderya, tailoring, tindahan ng patuka sa manok at iba pa.

Ito ang mas “mainit” na pinag-uusapan hanggang ngayon at hindi ang pagbubukas ng San Jose Summer Basketball League 2008. Tsk,.. tsk,.. Fire Prevention Month pa naman ngayon!

Monday, March 3, 2008

Disisyete na ang DZVT

Sa ika-6 ng Marso ay Anibersaryo ng DZVT na tinatawag ding “Tinig ng Pamayanang Kristiyano..” at ang inyo pong lingkod, para sa mga hindi pa nakababatid ay isa sa tatlong regular na program hosts ng “Pintig ng Bayan”, ang longest running talk show sa lalawigan ng Kanlurang Mindoro.

Pero ako nga ba ay brodkaster? Parang hindi, e. Unang-una kasi, hindi naman ako kumuha ng anumang kurso na may kinalaman sa mass communication. AB-Sociology ang kinuha ko sa Divine Word College-San Jose at ang natapos ko ay Bachelor in Secondary Education sa OMNC. Ikalawa, hindi ako akreditado ng Kapisanan ng mga Brodkaster sa Pilipinas o KBP. Expired na amg lisensya ko noon pa ‘atang 2002. Ikatlo, ang aking boses (sabi nila) ay hindi pang-radyo (pero ang mukha ko raw, pang-TV!! Joke!..). Ikaapat, ako ay aksidental na brodkaster lang sapagkat hindi naman talaga ito ang inaplayan kong trabaho. Naatasan lamang akong gampanan ito bilang bahagi ng gawain ko bilang worker ng panlipunang apostolado ng Simbahang lokal.

Sa totoo lang, mas kampante ako sa pagsusulat kaysa sa pagsasalita sa radyo. Ewan ko kung bakit gayung wala naman akong pwedeng ipagmalaking kuwento, nobela o anumang obra. Sa dulo ng prusisyon, isa lang ang tiyak: tayo ay manggagawa lamang na sumusunod sa anumang atas ng mga nakatataas sa atin at nagsisikap na matuto’t lumago sa alinmang “arena” tayo isabak. Siguro ay dahil nung bata pa ako ay hindi talaga ako nagiliw sa pakikinig ng radyo bagkus ang pagbabasa ng komiks at Liwayway ang aking libangan.

Pero sa ating may katagalan na ring pagmamasid at “pagsawsaw” sa gawain ng radyo at broadcasting sa ating probinsiya, sa aking palagay, ang isa sa nag-liligaw sa mga mamamayan ng Kanlurang Mindoro sa katotohanan at pagiging atrasado ng ating kaisipan ay hindi lamang ang mga lokal na pulitiko kundi ang kanilang mga propagandistang brodkaster. Bagama’t may bahagi tayong lahat dito, sila ang nagpapalala sa sitwasyon. Sitwasyong ginagatungan ng mga istasyon ng radyo na mekanismo ng mga pulitiko sa kanilang mithiing pansarili at mga brodkaster na tila may pampulitikal na etiketa na sa kani-kanilang noo. Tabi-tabi po!

Sa aking palagay pa (na maaaring mali), ang aandap-andap na sitwasyon ng malayang pamamahayag sa lalawigan ay pinalalala ng katotohanang ito. Suriin natin ito kaaalinsabay ng pagsusuri ninyo (ng madla,.kayo na aming mga taga-pakinig) sa karakter, katangian at gawi naming mga lokal na brodkaster. Magandang paksa ito sa susunod na posting. I-reserba muna natin ‘to.

Pero over and above ng isyung ito, tanong ko sa sarili: “Brodkaster na nga ba ako?”. Oo, dahil narito pa ako. Wala na akong ligtas. Hindi lang iyon, naging bahagi pa ako ng ika-17 Anibersaryo ng “Radyo Totoo” sa Mindoro!